Voorste kruisband reconstructie: wat te doen in de periode voor je operatie? Deel 1


Na het scheuren van de voorste kruisband wordt vaak gekozen voor een reconstructie. Dit betekent dat er van een pees in je lichaam (hamstrings of kniepees) een nieuwe voorste kruisband wordt gemaakt en vervolgens in je knie gezet op de plek van je oude kruisband. Dit gebeurt allemaal tijdens 1 operatie. Stel dat je op de wachtlijst staat om deze operatie te ondergaan, wat kun je dan het beste doen in de periode voorafgaand aan de operatie (pre-operatief)?

We gaan in dit bericht niet in op de keuze voor wel of geen reconstructie of de timing van een operatie. Hierover kun je namelijk ook en heel debat voeren: welke mensen zonder kruisband komen er nou eigenlijk in aanmerking voor een operatie en wanneer na het scheuren van de kruisband zou dit dan plaats moeten vinden? Wellicht dat we dit een andere keer gaan bespreken, maar voor nu gaan we er van uit dat de keuze voor operatie al gemaakt is en je over een aantal weken/maanden wordt geopereerd.

Een aantal factoren zijn in eerste instantie erg belangrijk. Sommige orthopeden opereren (bij een geïsoleerde kruisband scheur, geen ander letsel) zelfs niet als je niet aan onderstaande voorwaarden voldoet.
1. Voorafgaand aan de operatie moet je je knie volledig kunnen strekken en buigen. Een bewegingsbeperking voorafgaand aan de operatie, betekent vrijwel altijd een beperking na de operatie. Dit veranderd het bewegen -de biomechanica- van je knie met alle nadelige gevolgen van dien: veranderd looppatroon, verminderde prestaties in sport, kans op artrose enzovoort.
2. Je knie moet ‘rustig’ zijn, er mag wel iets zwelling in zitten, maar deze moet stabiel zijn en niet van dag tot dag schommelen in hoeveelheid vocht.

Mobiliteit
Hoe zorg je er nou voor dat je je knie volledig kunt strekken en buigen? Voor het strekken hebben we reeds een aantal tips gegeven in een vorig artikel, zie Strek je been. De oefeningen die hier worden beschreven kun je ook pre-operatief gebruiken. Het buigen is meestal een minder groot probleem. Hieronder staan 2 oefeningen beschreven voor het verbeteren van het buigen.
De eerste is een actieve oefeningen, waarbij je door het aanspannen van je hamstrings je hak naar de bil beweegt, je hak glijdt hierbij over de ondergrond.
Bij de tweede trek je met behulp van een handdoek je hak richting je bil, waarbij je hak over de ondergrond glijdt.

Ga hierbij niet door de pijn heen, maar maak rustige de beweging tot het moment dat je weerstand voelt en ga rustig terug. Herhaal dit een keer of 10-15 en doe dit enkele keren per dag. Een andere optie is om de beweging te maken tot je weerstand voelt, deze positie 30 seconden vast te houden en dan rustig terug te gaan. Doe dan iets minder herhalingen.

actief flexie
passief flexie

Zwelling
Wat betreft zwelling is het simpel: zorg ervoor dat je je knie niet overbelast. Merk je dat je na 15 minuten wandelen een enorm dikke knie krijgt, wandel dan de volgende keer 5 of 10 minuten. Wordt je knie gezwollen na een half uur fietsen? Fiets de volgende keer dan een stuk korter. Het is een continue proces van het managen van de belasting op je knie. De belasting mag de belastbaarheid niet overschrijden, want dan gaat je knie reageren en krijg je zwelling.
Bewegen is dus wel degelijk goed, maar houd altijd in de gaten hoe je knie reageert!
Verder kun je je been goed hoog houden als je eenmaal thuis bent. Zorg ervoor dat er een verhoging onder je hak ligt en het been ook daadwerkelijk hoger ligt dan de rest van je lichaam -flink wat kussens onder je hak dus, en zelf plat gaan liggen-. Om de spierpomp in je kuit te activeren die het vocht weg kan stuwen, kun je vervolgens bewegingen met je enkel maken.

Volgende keer: kracht
Bovenstaande factoren zijn niet de enige die meespelen. Onder andere kracht van bovenbeenspieren voorafgaand aan de operatie is nog een erg belangrijke. Hier gaan we de volgende keer verder op in, Stay Tuned!

ACL

Bronnen

de Valk EJ1, Moen MH, Winters M, Bakker EW, Tamminga R, van der Hoeven H. Preoperative patient and injury factors of successful rehabilitation after anterior cruciate ligament reconstruction with single-bundle techniques. Arthroscopy. 2013 Nov;29(11):1879-95. doi: 10.1016.

S. R. Shaarani, N. Moyna, R. Moran, and J. M. O’Byrne. Prehabilitation: The Void in the Management of Anterior Cruciate Ligament Injuries—A Clinical Review. ISRN Rehabilitation Volume 2012 (2012), Article ID 938974

Alberto Gobbi, Ramces Francisco. Factors affecting return to sports after anterior cruciate ligament reconstruction with patellar tendon and hamstring graft: a prospective clinical investigation. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy. October 2006, Volume 14, Issue 10, pp 1021-1028